Zakon krzyżacki został sprowadzony na ziemie polskie w pierwszej połowie XIII wieku przez księcia Konrada Mazowieckiego. Głównym powodem była chęć nawrócenia plemion Prusów na chrześcijaństwo, Konrad Mazowiecki liczył na ochronę swoich ziem przed wojowniczymi plemionami, papież z kolei miał zamiar utworzyć państwo kościelne na terenach podbitych. Bazą zakonu do walki z plemionami pruskimi była wydzierżawiona ziemia chełmińska i michałowska.
W jaki sposób zakon podbijał tereny plemion pruskich? Zajmował pewien obszar niszcząc poszczególne punkty oporu, a na podbitym terenie budował warownię z drewna z ziemnymi umocnieniami. Takie zamki były traktowane jako tymczasowe, ale można je było zbudować w krótkim czasie. To było decydujące, bo zdobyte tereny trzeba było prawie natychmiast bronić. Jeśli na danym terenie panował spokój, wówczas podejmowano budowę zamku murowanego. Więcej – https://discover.pl/mapa-zamkow-krzyzackich-w-polsce/
Budowa zamku z cegieł wymagała sporych przygotowań, ponieważ najpierw trzeba było zorganizować wytwarzanie cegieł i wapna oraz przygotować odpowiednie drewno do celów budowlanych. Zajmowało to nawet kilka lat. Jeśli okoliczności sprzyjały zamki murowane budowano w przeciągu kilku-kilkunastu lat w formie nadającej się do użytkowania i mającej walory obronne. W późniejszych latach w miarę potrzeb zamki rozbudowywano, wzmacniano, przystosowywano do nowych technik wojennych, zwłaszcza do broni palnej. Zamki krzyżackie o większym znaczeniu, a więc zamki pograniczne oraz zamki komturów były bardziej okazałe. Budowano je na planie prostokąta, z wewnętrznym dziedzińcem otoczonym trzema lub czterema skrzydłami. Mniej ważne zamki mogły mieć tylko jeden budynek mieszkalny. Do zamku przylegało umocnione podzamcze, które było pomocnicze w stosunku do zamku, ale mogło też być pierwszą linią obrony.
Podobnie do zamków krzyżackich budowane były zamki biskupie i kapitulne. Nie jest to wiedza powszechnie znana, ale w państwie krzyżackim istniały cztery diecezje z biskupami na czele. Biskupi oraz kapituły tych diecezji sprawowały na pewnych terenach również władzę świecką. Terytoria biskupie podlegały opiece militarnej zakonu i były integralną częścią państwa zakonnego. Niektóre z nich dość szybko w dużym stopniu stawały się niezależne od Krzyżaków, a dobitnym przykładem była diecezja warmińska. Biskupi i kapituły budowały swoje własne zamki, wzorując się jednak na sprawdzonych budowlach krzyżackich. Takim zamkiem był na przykład zamek kapituły warmińskiej w Olsztynie lub zamek biskupi w Lidzbarku Warmińskim.
